Jak podaje The Sun, w przeszłości przeprowadzano średnio około dziesięciu 10 takich zabiegów dziennie, a obecnie wykonuje się ich ponad 50 – przy czym szczyt wynosi 67 przypadków w Podobnie jak w przypadku prawie wszystkich leków chemioterapia również ma pewne skutki uboczne. Szacuje się jednak, że tylko 5% pacjentów odczuwa te negatywne reakcje po leczeniu. Wśród głównych skutków ubocznych chemioterapii u psów znajdziemy: Problemy z jedzeniem i trawieniem: brak apetytu, biegunka, nudności i wymioty. Na 2.3 Chemioterapia - ile to trwa i jak to wygląda? Chemioterapia, czyli leczenie systemowe, jest podawana w wielokrotnie powtarzanych dawkach. Plan leczenia i sposób podawania poszczegól­ nych leków zależy od tego na co choruje pacjent i jak bardzo zaawanso­ wana jest choroba. O tym, jaki schemat jest najlepszy decyduje onkolog 2. Dążenie do jak najkrótszych pobytów dziecka na oddziale. 3. Dzieci przebywające w szpitalu powinny mieć prawo do tego, aby mogły przebywać z rodzicami lub prawnymi opiekunami. 4. Dzieci nie powinny przebywać na oddziałach dla pacjentów dorosłych. 5. Skuteczne zapobieganie bólowi przy wszelkich zabiegach. 6. Zespół ds. opieki przekaże pacjentowi instrukcje, jak bezpiecznie korzystać z prysznica do czasu zagojenia nacięć. Skóra nad portem nie wymaga szczególnej pielęgnacji. Można ją myć tak, jak zwykle. Jeżeli zespół ds. opieki zastosował Steri-Strips, odpadną one samoczynnie po upływie 7 do 10 dni. Kąpiel i prysznic Wszawica najłatwiej rozprzestrzenia się u dzieci w wieku 3-12 lat. Pierwszym objawem sygnalizującym pojawienie się wszy jest świąd skóry głowy i malutkie ślady po ugryzieniach. Gnidy wszy są mocno przyczepione u nasady włosów, a ich wielkość jest zbliżona do ziarnka soli. Po 7-8 dniach z jaj wykluwają się larwy, które po . Wszystko jedno ile przeczytasz o radioterapii, na pewno przed jej rozpoczęciem będziesz czuła pewne obawy i niepokój. Mogą nasunąć się pytania, na które nie znajdziesz sama odpowiedzi. Dlatego nie obawiaj się pytać swojego lekarza o wszystkie rozterki i niepewności. Ważne jest, aby proces leczenia był przez Ciebie zrozumiany i akceptowany. Radioterapeuta przedyskutuje z Tobą wszystkie wady i zalety leczenia, omówi ewentualne skutki uboczne i powie, jak sobie z nimi radzić. Będziesz też musiała zapoznać się i podpisać zgodę na proponowane postępowanie. Następnie zostanie dokładnie określony obszar, który będzie napromieniowany, dobrana zostanie specjalnie dla Ciebie odpowiednia dawka i czas leczenia. Dawka promieniowania Stosowana jednostka promieniowania w radioterapii to rad lub Gray. To, jaką dawkę promieniowania otrzymasz, zależy od wielu czynników: Rozmiar guza Marginesy wycięcia – wolne / zajęte Typ przeprowadzonej operacji Cechy guza Węzły chłonne – obecność komórek raka Przebieg leczenia W dniu terapii przyjdziesz do szpitala, zostaniesz przebrana w koszulę i personel zaprowadzi Cię do sali, gdzie zostanie przeprowadzona radioterapia. Będziesz musiała rozebrać się od pasa w górę i położyć się na specjalnym stole. Technik ustawi urządzanie emitujące promieniowanie i opuści pomieszczenie. Zostaniesz sama, ale cały czas będziesz widziana przez prowadzących leczenie na monitorze. Będą Cię słyszeć i mogą do Ciebie mówić przez mikrofon. Radioterapia rozpocznie się. Nie będziesz nic czuła, żadnego bólu czy dyskomfortu, poza dźwiękiem pracującego urządzenia. Polecane dla Ciebie amylometakrezol, pastylki, ból, stan zapalny zł kapsułki, niedobór minerałów, niedobór witamin zł Jak przygotować się do radioterapii? Nie ma specjalnych wskazań czy zakazów odnośnie diety w czasie radioterapii. Zaleca się jedynie ograniczenie spożycia produktów zawierających duże ilości witamin C, D i E. Jest to związane z tym, że witaminy te należą do przeciwutleniaczy. Takie substancje hamują działanie wolnych rodników, a na nich z kolei opiera się proces radioterapii. Żeby uniknąć konfliktu między leczeniem a dietą warto zwrócić uwagę na to, co się je. Twoje sugestie Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym. Zgłoś uwagi Polecane artykuły Wszystko, co każdy turysta wiedzieć powinien na temat pierwszej pomocy Wakacje to czas relaksu, który kojarzy nam się z przyjemnością i beztroską. Niestety jest też druga strona medalu – czas letnich wyjazdów to okres, kiedy zdarza się wielka ilość wypadków różnego rodzaju: oparzenia, zasłabnięcia, podtopienia, czy utonięcia. Każdy z nas powinien umieć się odnaleźć w tych sytuacjach i umieć udzielić pomocy poszkodowanej osobie. Ból trzustki – objawy i przyczyny, jak boli trzustka? Trzustka jest narządem gruczołowym położonym w górnej części jamy brzusznej. Pełni ona w organizmie bardzo ważną funkcję – odpowiedzialna jest za produkcję soku trzustkowego, który ma w swym składzie enzymy regulujące procesy trawienne, jak również wytwarza ona insulinę i glukagon, czyli hormony wpływające na utrzymanie prawidłowego poziomu glukozy. Najczęstszą dolegliwością, którą odczuwamy przy zaburzonej pracy i chorobach trzustki, jest ból. Jakie zatem przyczyny mogą powodować ból trzustki? Pierwsza pomoc przy zawale Zawał mięśnia sercowego to martwica mięśnia sercowego spowodowana jego niedokrwieniem na skutek zamknięcia światła tętnicy wieńcowej doprowadzającej krew do serca. Do zawału mięśnia sercowego dochodzi najczęściej na skutek zamknięcia światła tętnicy wieńcowej przez blaszkę miażdżycową. Do zawału zdecydowanie częściej dochodzi u mężczyzn niż u kobiet, zwykle dotyka on osoby po 40 roku życia. Tiki nerwowe – przyczyny, rozpoznanie, leczenie Tiki nerwowe to utrudniająca normalne funkcjonowanie przypadłość, która potrafi naprawdę uprzykrzyć życie dotkniętej nią osoby. Pozornie drobne i nieistotne odruchy, w wymiarze społecznym zadają ból obarczonej nimi osobie, ściągając nieprzychylną uwagę otoczenia, niezrozumienie i przyczepiając jej łatkę dziwaka. Jak powstaje nowotwór? Nowotwory to jedna z najgroźniejszych znanych chorób, która jest niestety bardzo powszechna i współcześnie znajduje się w ścisłej czołówce przyczyn śmierci. Warto zadać sobie pytanie: w jaki sposób rozpoczyna się proces powstawania nowotworu i jakie czynniki na niego wpływają? Jakie objawy mogą sugerować obecność guza mózgu? Pierwotne nowotwory ośrodkowego układu nerwowego są u dorosłych przyczyną około 3% wszystkich zgonów na nowotwory złośliwe. Większość nowotworów ośrodkowego układu nerwowego jest umiejscowiona wewnątrzczaszkowo, a jedynie co dziesiąty nowotwór rozwija się w kanale kręgowym. Warto wiedzieć, jakie objawy wskazują na rozwijający się nowotwór. Zapomniane choroby zakaźne Obecnie na świecie zaczynają znowu pojawiać się choroby, o których świat już zaczynał zapominać. Ma to związek zarówno z tym, że bardzo dużo ludzi nie chce szczepić swoich dzieci, jak również z tym, że coraz więcej ludzi zwiedza odległe zakątki świata, nie stosując właściwej profilaktyki przed podróżami. O jakich chorobach mowa? Wysypka na brzuchu u dorosłego lub dziecka Każdy z nas nie jeden raz borykał się z problemem zmian skórnych, które lokalizowały się w różnych miejscach ciała. Czasami zmiany te były swędzące, czasami nie odczuwaliśmy natomiast żadnych związanych z nimi dolegliwości. Zdarzało się, że wykwity na skórze były płaskie, innym razem wyraźnie można było je wyczuć i miały one formę grudek lub krostek. Jedną z częstszych lokalizacji wysypki jest brzuch, co dotyczy zarówno ludzi dorosłych, jak i dzieci. Guz mózgu u dzieci – jakie są objawy? Nowotwory ośrodkowego układu nerwowego stanowią drugą co do częstości występowania po białaczkach grupę nowotworów wieku dziecięcego. Pomimo rozwoju medycyny, jaki dokonał się w ostatnich latach, nadal stanowią realne zagrożenie i obarczone są bardzo dużym ryzykiem powikłań. Nowotwory te najczęściej pojawiają się w przedziale wiekowym od 3 do 10 lat i stanowią 43 proc. wszystkich przypadków. Dzieci do 3. roku życia stanowią natomiast jedną trzecią wszystkich pacjentów pediatrycznych dotkniętych przez nowotwór mózgu. Pomimo wielu badań nie udało się niestety ustalić co dokładnie wywołuje nowotwory z tej grupy. Do czynników ryzyka lekarze zaliczają skłonności genetyczne, narażenie na promieniowanie jonizujące czy pestycydy. Są to jednak jedynie podejrzewane czynniki, które trudno jednoznacznie powiązać z wystąpieniem guzów mózgu. Objawy powodowane przez nowotwór ośrodkowego układu nerwowego zależą w głównej mierze od jego lokalizacji. Guzy nadnamiotowe, wśród których najczęściej mamy do czynienia z glejakiem, lokalizują się, jak sama nazwa wskazuje, powyżej móżdżku. Objawy, które można zauważyć u dziecka, to zaburzenia osobowości i nagłe zmiany zachowania, napady padaczkowe, zaburzenia czucia, pogorszenie ostrości widzenia, niekiedy niedowład kończyn po jednej stronie. W przypadku guzów lokalizujących się podnamiotowo przeważającymi objawami są: zaburzenia równowagi u dziecka, nagłe pogorszenie charakteru pisma, rezygnacja z aktywności fizycznej. Nowotwory podnamiotowe są najczęstszymi nowotworami ośrodkowego układu nerwowego u dzieci. Do innych niepokojących objawów, które powinny zwrócić uwagę, należą również bóle głowy (szczególnie poranne) i towarzyszące im nudności oraz wymioty, utrata umiejętności wcześniej zdobytych przez dziecko oraz nagła, trudna do wytłumaczenia zmiana jego rytmu dobowego. Przy wystąpieniu wyżej wymienionych objawów należy jak najszybciej zgłosić się do lekarza pediatry. Jak wygląda leczenie glejaka u dzieci? Najskuteczniejszym leczeniem w przypadku guzów mózgu jest leczenie operacyjne. Wraz z postępem neurochirurgii i anestezjologii oraz pojawieniem się nowych, innowacyjnych sposobów leczenia w obrębie ośrodkowego układu nerwowego lekarze są w stanie usunąć nowotwór w mniej traumatyczny dla dziecka sposób niż kiedyś. Leczenie operacyjne ma na celu nie tylko usunięcie całego nowotworu, ale także pobranie materiału do badania patomorfologicznego oraz, w razie potrzeby, zmniejszenie ciśnienia panującego w ośrodkowym układzie nerwowym. Ocena operacji możliwa jest do 72 godzin od wykonanego zabiegu i opiera się na opinii neurochirurga przeprowadzającego zabieg, a także na badaniu rezonansem magnetycznym. W zależności od złośliwości glejaka, określanej przez lekarzy patomorfologów, dalsze leczenie ustalane jest indywidualnie dla każdego pacjenta. Bardzo ważny jest wiek dziecka, gdyż on także odgrywa ważną rolę w podejmowaniu decyzji o dalszym postępowaniu. Niekiedy konieczne jest zastosowanie radioterapii oraz chemioterapii. Glejak u dzieci – rokowania i statystyki Statystyki związane z wyleczalnością glejaków oraz czasem przeżycia dzieci w ostatnich latach znacząco się poprawiły. Mimo to lekarze nadal szukają skuteczniejszych rozwiązań. Bardzo duże nadzieje pokładane są w lekach celowanych, które działają na ściśle określony receptor znajdujący się w komórkach guza i w ten sposób niszczą go. Ogólna wyleczalność guzów mózgu u dzieci oceniana jest na 60–70 proc. i jest znacznie większa niż w przypadku dorosłych. Wiele zależy od usytuowania nowotworu oraz tego, jak reaguje na wprowadzone leczenie. Należy pamiętać, że każdy przypadek jest wyjątkowy i niepowtarzalny, a rokowania co do wyleczenia choroby powinny być oceniane dla każdego pacjenta indywidualnie. Dużym zagrożeniem dla dzieci są powikłania związane z leczeniem. Warto podkreślić, że leczenie mające na celu zniszczenie nowotworu jest bardzo agresywne i mocno obciąża organizm. Jest jednak jedynym sposobem na skuteczną walkę z chorobą. Do dolegliwości, które mogą wystąpić u dzieci po leczeniu onkologicznym, zaliczamy niedowłady i zaburzenia czucia po operacjach neurochirurgicznych, zaburzenia rozwoju psychoruchowego po zastosowaniu radioterapii czy też uszkodzenie mięśnia sercowego lub nerek po chemioterapii. Trzeba również podkreślić, że wystąpienie nowotworu w tak młodym wieku predysponuje do innych chorób nowotworowych w dorosłości. Chemioterapia budzi lęk u większości pacjentów, u których zdiagnozowano nowotwór. Często strach wynika z niewystarczającej wiedzy. Chemioterapia to jedna z podstawowych metod leczenia chorób onkologicznych. Czym jest dokładnie i na czym polega? Co to jest chemioterapia? Podstawowym zastosowaniem chemioterapii jest leczenie chorób nowotworowych, chociaż znajduje ona także zastosowanie w leczeniu zakażeń. Przykładem tego są sulfonamidy stosowane w postaci kropel do oczu. Jak działa chemioterapia? Odpowiadając na pytanie, na czym polega chemioterapia, trzeba powiedzieć, czym jest komórka nowotworowa. Jest to taka komórka, która pokonała bariery immunologiczne organizmu i jest zdolna do szybkich i licznych podziałów komórkowych. Takie dzielenie komórki sprawia, że nowotwory szybko rosną i mogą dawać liczne przerzuty. Cytostatyk, czyli lek stosowany w chemioterapii, wprowadzony do organizmu ma za zadanie zniszczyć szybko dzielące się komórki. Niestety, oprócz komórek nowotworowych oddziałuje także na zdrowe komórki, które ulegają szybkim podziałom. Znajdziemy je w przewodzie pokarmowym (w kosmkach jelitowych), w naskórku czy w komórkach szpiku kostnego. Wiąże się to z licznymi działaniami niepożądanymi, na jakie cierpią chorzy onkologicznie. Wyróżnić możemy następujące mechanizmy działania leków cytostatycznych: Leki alkilujące – wytwarzają wiązania chemiczne z cząsteczkami DNA. Podstawienie cząsteczki wodoru rodnikiem alkilowym doprowadza do zahamowania podziałów komórkowych. Związki te mogą także hamować działanie enzymów odpowiedzialnych za naprawę DNA. Przykładem takiego leku jest cisplatyna. Inhibitory mitozy – leki, które sprawiają, że dochodzi do niszczenia mikrotubul, czyli cząsteczek odpowiedzialnych za podział komórki. Zaliczamy do nich alkaloidy Vinca, jak np. winkrystyna. Inne leki z grupy prowadzą do nadmiernej stabilizacji mikrotubul, co utrudnia wiele procesów komórkowych i prowadzi ostatecznie do zahamowania podziałów komórkowych. Wliczamy tutaj grupę taksanów. Inhibitory topoizomerazy – to enzymy potrzebne do replikacji DNA. Zablokowane enzymy nie są w stanie pełnić swojej funkcji i dochodzi do zatrzymania podziału komórkowego. Do takich inhibitorów zaliczamy irynotekan czy etopozyd. Antymetabolity – związki, które zaburzają prawidłowy szlak metaboliczny. Podstawiają się za naturalny metabolit i zatrzymują tym samym cały szlak metaboliczny, uniemożliwiając podział i funkcjonowanie komórki. Przykładem jest metotreksat czy gemcytabina. Antybiotyki cytostatyczne – to takie leki, których mechanizm działania polega na przecięciu nici DNA (bleomycyna) bądź zaburzeniu struktury DNA (antracykliny). Polecane dla Ciebie odwodnienie, wymioty, biegunka zł kapsułki, niedobór minerałów, niedobór witamin zł płyn, niedobór witamin, niedobór minerałów, odporność zł ketoprofen, kapsułki, ból, gorączka, zapalenie, stan zapalny zł Jakie są rodzaje chemioterapii? Wszystko zależy od tego, czy chemioterapia jest jedyną opcją leczenia, czy jest skojarzona z innymi metodami. Ważne jest także, na jakim etapie leczenia stosujemy terapię onkologiczną. Jeżeli chemioterapia to jedyna opcja leczenia i jej celem jest całkowite pozbycie się zmian nowotworowych, mówimy o chemioterapii radykalnej. Często jednak mamy do czynienia z łączeniem chemioterapii z innymi metodami leczniczymi jak chirurgia, hormonoterapia czy radioterapia. U chorego z dużą masą guza nienadającego się do operacji pacjenta poddaje się chemioterapii neoadjuwantowej. Jej celem jest zmniejszenie masy nowotworowej do takiego stopnia, że możliwa staje się operacja chirurgiczna. Chemioterapia przeprowadzana po zabiegu chirurgicznym nazywana jest adjuwantową. Ma ona na celu zniszczenie mikroprzerzutów, co poprawia wyleczalność chorego i zmniejsza ryzyko wznowy. U pacjentów w zaawansowanym stadium choroby, z odległymi przerzutami, u których nie jest możliwe całkowite wyleczenie, wdrażane jest leczenie onkologiczne, zwane paliatywnym. Ma ono na celu zmniejszenie dolegliwości, poprawę jakości życia oraz jego wydłużenie. Jak podajemy chemioterapię? To, jak działa chemioterapia, uzależnione jest od drogi jej podania. Podstawowym sposobem podania chemioterapeutyków jest droga dożylna. Często wymagany jest stały dostęp do dużych naczyń żylnych. Uzyskujemy go za pomocą tzw. cewników centralnych zakładanych do żyły szyjnej wewnętrznej, podobojczykowej lub – rzadko – do żyły udowej. Dużym ułatwieniem dla chorych są porty naczyniowe. Wszczepiane są pod skórę i umożliwiają wielokrotne podawanie leków. Prostą metodą podania leków jest droga doustna. Niestety, chemioterapeutyki mogą w ten sposób nie wchłaniać się wystarczająco, a towarzyszące często podawaniu leków nudności i wymioty utrudniają ich przyjmowanie. Droga dotętnicza wykorzystywana jest wyłącznie w leczeniu miejscowym. Cytostatyk, czyli lek chemioterapeutyczny podaje się do tętnicy zasilającej dany nowotwór. Chemioterapia dootrzewnowa to taka, która umożliwia uzyskanie większego stężenia leków w nowotworze niż po podaniu dożylnym. W tym typie chemioterapii lek podaje się bezpośrednio do jamy otrzewnowej. Ostatnią znaną metodą jest droga dokanałowa – lek dostarcza się bezpośrednio do płynu mózgowo-rdzeniowego. Jakie są skutki chemioterapii? Związki cytostatyczne, te stosowane w chemioterapii, działają na szybko dzielące się komórki. Niestety, nie zabijają wybiórczo tylko komórek nowotworowych, ale niszczą też te prawidłowe. Działania niepożądane związane są właśnie z niszczeniem zdrowych komórek. Uszkadzane są kosmki jelitowe w przewodzie pokarmowym, co prowadzi do biegunek, zaburzeń wchłaniania czy zapalenia błony śluzowej przewodu pokarmowego. Niszczone są mieszki włosowe, co charakteryzuje znane wszystkim wypadanie włosów. Utrata owłosienia może być częściowa lub całkowita. Pojawia się około trzeciego tygodnia od rozpoczęcia leczenia onkologicznego. Ponadto dochodzi do zahamowania czynności szpiku kostnego. Zmniejszeniu ulega także liczba białych krwinek, co prowadzi do tzw. leukopenii. Układ odpornościowy staje się niewydolny, a chory staje się bardziej podatny na zakażenia. Obniża się liczba erytrocytów, co skutkuje osłabieniem organizmu i bladą skórą. Zmniejsza się ilość płytek krwi, co prowadzi do zaburzeń jej krzepliwości. Uszkadzane są także keratynocyty, czyli komórki dzielące się w naskórku. Powoduje to, że skóra staje się sucha i nadmiernie zrogowaciała. Uciążliwym objawem są nudności i wymioty pojawiające się już od pierwszego dnia leczenia onkologicznego. Kiedy chemioterapia jest konieczna? Leczenie chemiczne podawane pacjentowi to ogromne obciążenie dla jego organizmu. Nie każdy kwalifikuje się do takiej terapii. Chory musi być w dość dobrym stanie ogólnym. W skali sprawności ECOG często granicznym stopniem jest 2. Stopień ten oznacza zdolność do wykonywania czynności osobistych, ale niezdolność do pracy. Chory spędza w łóżku około połowy dnia. Przy wyższej wartości ECOG pacjent zazwyczaj poddawany jest leczeniu objawowemu. Potrzebne jest oczywiście potwierdzenie nowotworu u chorego. Uzyskuje się je wyłącznie za pomocą badania histopatologicznego. Najczęściej materiał uzyskuje się dzięki biopsji guza lub węzła chłonnego. Należy pamiętać, że sposób leczenia zależy od umiejscowienia danego nowotworu, jego stopnia zaawansowania, histopatologii, profilu molekularnego i preferencji chorego. Nie każdy guz leczy się chemioterapią. Przy niektórych łagodnych guzach mózgu wystarczy operacja. Możliwa jest także radiochirurgia za pomocą noża Gamma. Tutaj zmiana musi być niewielka i położona z dala od tzw. narządów krytycznych, jak pień mózgu czy gałka oczna. Wiele zmian na skórze leczyć można skutecznie dzięki chirurgii. Decyzja co do formy leczenia jest zawsze podejmowana z uwzględnieniem indywidualnego podejścia do pacjenta. Twoje sugestie Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym. Zgłoś uwagi Polecane artykuły Guzy, stłuczenia i siniaki – co na nie stosować? Guzy, stłuczenia, siniaki i obrzęki – jakie środki warto mieć pod ręką, aby urazy goiły się szybciej? Podpowiadamy. Makrogole – czym są? Działanie przeczyszczające, zastosowanie, przeciwwskazania Makrogole to dobrze tolerowane i bezpieczne w stosowaniu preparaty, które wykorzystuje się w przypadku zaparć zarówno tych długotrwałych, jak i sporadycznych. Powodują zwiększenie objętości płynów w świetle jelit oraz wywołują działanie przeczyszczające. Czy kobiety w ciąży i dzieci mogą stosować makrogole, jakie są skutki uboczne zażywania tych leków, a także jak długo może być prowadzona terapia z wykorzystaniem PEG? Oparzenie meduzy – co robić? Wakacyjna kąpiel dla niektórych może skończyć się przykrym i dość bolesnym doświadczeniem za sprawą parzących, galaretowatych parasolek, swobodnie pływających w toni wodnej, czyli meduz. Do obrony oraz chwytania pokarmu używają parzydełek, zawierających jad, którego siła działania jest zróżnicowana w zależności od rodzaju meduzy. Po czym można rozpoznać, że oparzyła nas meduza? Dowiedz się, co zrobić po oparzeniu meduzą, zwłaszcza jeśli planujesz zagraniczne wakacje nad wodą. DEET – co to jest, dlaczego odstrasza komary i kleszcze? Bezpieczeństwo sprayu na owady DEET jest repelentem otrzymanym syntetycznie. Działanie tego preparatu polega na zaburzaniu węchu owadów, które nie są w stanie odebrać i zakodować zapachu kwasu mlekowego, będącego składnikiem potu potencjalnego żywiciela. Jak poprawnie stosować DEET, czy dzieci i kobiety w ciąży mogą bezpiecznie z niego korzystać i czy DEET na komary może być szkodliwy dla zdrowia? Zastrzyki z kwasu hialuronowego – czym są iniekcje dostawowe i kiedy należy je stosować? W niechirurgicznym leczeniu artrozy i chorób chrząstki stawowej stosowana jest dostawowa suplementacja kwasu hialuronowego (HA), czyli wiskosuplementacja. Zazwyczaj iniekcje dostawowe dotyczą stawów kolanowego oraz biodrowego. W aptekach oraz przychodniach dostępne są liczne preparaty do wiskosuplementacji kwasem hialuronowym. Produkty te różnią się usieciowaniem oraz masą cząsteczkową HA. Który preparat wybrać, jaka jest różnica między zastrzykami z kwasem hialuronowym a preparatami zawierającymi kolagen? Jak złagodzić ból pleców? Domowe sposoby i leki apteczne Ból pleców może dotyczyć każdego odcinka kręgosłupa, jednak zazwyczaj występuje ból krzyża, który pojawia się w odcinku lędźwiowo-krzyżowym. Zakłada się, że w populacji do 40 roku życia ponad 70% osób cierpiało na ból krzyża, natomiast drugiego najczęściej występującego bólu pleców – w odcinku szyjnym doświadczyła minimum połowa populacji. Jak poradzić sobie z bólem pleców, jakie leki wybrać i które z domowych sposobów mogą uśmierzyć ból? Co na alergię? Skuteczne leki i domowe sposoby na alergię Alergia może dotyczyć niemowlaka, dziecka i osoby dorosłej. Niestety problem ten doskwiera coraz większej ilości osób na całym świecie. Lekceważenie objawów alergii może doprowadzić do groźnych komplikacji, takich jak np. przewlekła obturacyjna choroba płuc. Wsparcie w leczeniu alergii mogą stanowić metody naturalne oraz wypracowanie schematu zachowań ograniczających kontakt z alergenami. Dostępne są również leki i preparaty na alergię, które można kupić w aptece także bez recepty. Stosowane właściwie, czyli konsekwentnie i zgodnie z zaleceniami, mogą pomóc zwalczyć dokuczliwe objawy alergii. Apteczne testy do wykrywania zakażenia Helicobacter pylori z kału i krwi Zakażenie Helicobacter pylori jest często diagnozowaną infekcją przewodu pokarmowego, która jednak w niewielkim procencie przypadków daje objawy, takie jak ból nadbrzusza, nudności czy wymioty. Diagnozę stawia się najczęściej na podstawie wyniku testu ureazowego, dla którego alternatywą od pewnego czasu są domowe testy na obecność zakażenia h. pylori z krwi lub kału. Czy są one wiarygodne, jak je przeprowadzić i jak interpretować ich wynik? Jednym z rodzajów leczenia systemowego raka jest chemioterapia, która opiera się na przyjmowaniu leków cytostatycznych. Stosowana jest w leczeniu wielu nowotworów jako podstawa lub uzupełnienie terapii. Chemioterapię paliatywną wprowadza się do terapii w celu łagodzenia objawów. Na czym polega chemioterapia?Chemioterapia – rodzajeIle trwa chemioterapia?Chemioterapia – skutecznośćChemioterapia – skutki uboczneChemioterapia a płodność Nasze teksty zawsze konsultujemy z najlepszymi specjalistami Ewelina Stefanowicz lekarz To, ile trwa chemioterapia, zależy od rodzaju nowotworu, zaawansowania choroby oraz odpowiedzi organizmu na leczenie. W wyniku terapii może dojść do poważnych skutków ubocznych, które dotykają niemal wszystkich komórek ciała, gdyż chemioterapia nie działa wybiórczo na komórki nowotworowe. Na czym polega chemioterapia? Jedną z podstawowych metod leczenia przeciwnowotworowego jest leczenie cytotoksyczne, czyli inaczej chemioterapia. Polega na przyjmowaniu substancji niszczących komórki nowotworowe. Celem chemioterapii nowotworów złośliwych jest eliminacja komórek rozwijającego się raka oraz zahamowanie ich rozwoju i przeciwdziałanie podziałom. Najczęstszą drogą podania chemii jest droga dożylna. W przypadku chemioterapii doustnej pacjent przyjmuje tabletki, kapsułki lub płyny. Chemioterapia może zostać wdrożona do leczenia jako jedyna metoda terapii. Tyczy się to nowotworów chemiowrażliwych: białaczek, chłoniaków i niektórych nowotworów jądra. Leczenie można stosować łącznie z radioterapią i jest to tak zwana radiochemioterapia. Chemioterapia indukcyjna (inaczej chemioterapia neoadjuwantowa lub chemioterapia przedoperacyjna) to specjalny rodzaj leczenia, który polega na zastosowaniu chemii przed leczeniem operacyjnym w celu zmniejszenia masy nowotworu. Skuteczna jest między innymi w raku piersi. Chemioterapia adiuwantowa (chemioterapia uzupełniająca) to metoda leczenia pooperacyjnego, mająca na celu usunięcie pozostałych po zabiegu komórek, których nie udało się wyciąć. Ostateczną możliwością jest stosowanie chemioterapii paliatywnej, która nie ma na celu wyleczenia nowotworu, ale łagodzi dolegliwości związane z ogniskiem pierwotnym raka oraz jego przerzutami. Ile trwa chemioterapia? Leczenie chemioterapeutykami planuje się w tzw. cyklach. Długość chemioterapii zależy od rodzaju oraz zaawansowania nowotworu, a także od reakcji pacjenta na leczenie i występowania skutków ubocznych. Cykl chemioterapii standardowo wynosi od 1 tygodnia do 1 miesiąca. Cykle powtarza się co 3 tygodnie, by umożliwić skorygowanie zaburzeń powstałych podczas leczenia (między innymi zmniejszenie białych krwinek). Czasami konieczne jest przerwanie chemioterapii z powodu nasilających się skutków ubocznych. Przyjmowanie chemii nie zawsze wymaga hospitalizacji. Osoby w dobrym stanie mogą otrzymywać ją na oddziale dziennym chemioterapii. Wówczas przyjęcie do szpitala oraz wypis następują tego samego dnia. Chemioterapia – skuteczność To, jak zadziała chemioterapia, zależy od typu histologicznego nowotworu, jego podatności na zastosowaną chemię oraz stanu ogólnego i tolerancji pacjenta. Zdarza się, że choć chemioterapia skutecznie działa na komórki nowotworu, konieczne jest jej odstawienie ze względu na efekty uboczne – oprócz raka niszczone są zdrowe komórki organizmu. Do oceny skuteczności chemioterapii używa się 4 kategorii: odpowiedź całkowita, kiedy ustąpią wszystkie objawy, odpowiedź częściowa – zmniejszenie o co najmniej 30% zmian wyjściowych, stabilizacja choroby – odpowiedź nie spełnia powyższych kryteriów, progresja choroby, gdy dochodzi do zwiększenia się zmian lub powstania nowych. Zobacz także Chemioterapia – skutki uboczne Chemioterapia, choć skutecznie niszczy komórki nowotworowe, przynosi wiele efektów ubocznych, do których należą głównie: obniżenie odporności na infekcje – gorączka, ból gardła mogą wymagać hospitalizacji, mdłości i wymioty – zapobiega się im przez zastosowanie odpowiednich leków, konieczna jest zmiana diety na lekkostrawną oraz regularne przyjmowanie posiłków, utrata włosów – odrastają po zaprzestaniu leczenia, zaparcia lub biegunki, ogólne osłabienie organizmu, zmniejszenie poziomu komórek we krwi, zaburzenia czucia w obrębie stóp i dłoni. Chemioterapia a płodność W trakcie chemioterapii należy stosować antykoncepcję, bowiem u poczętego w jej trakcie płodu mogą powstać różne wady wrodzone. U niektórych kobiet miesiączki mogą stać się nieregularne lub całkowicie zaniknąć. W przypadku mężczyzn niektóre rodzaje chemioterapii powodują niepłodność, co należy brać pod uwagę przy planowaniu potomstwa. Bibliografia Przytrzymaji odkryj Wielkopolskie Centrum Onkologii. Poradnik dla pacjentów Najnowsze w naszym serwisie Treści zawarte w serwisie mają wyłącznie charakter informacyjny i nie stanowią porady lekarskiej. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem. lek. Ewelina Stefanowicz Lekarka stażystka, absolwentka Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego. Mam za sobą wiele miesięcy praktyk w licznych trójmiejskich szpitalach. Interesuję się funkcjonowaniem ludzkiego organizmu zarówno od jego fizycznej, jak i psychicznej strony Zobacz profil Podoba Ci się ten artykuł? Powiązane tematy: Polecamy „Pijemy, kiedy chce nam się pić, a nie wtedy, kiedy mamy wodę pod ręką”. O trudnych czasem powrotach do seksu po porodzie opowiadają ginekolog i psycholożka „Wpojono nam, że trzeba dążyć do celu, nawet jeśli po drodze pojawiają się trudności”. Dlaczego tak trudno reagować na mobbing, mówi psycholożka Karolina Ołdak „Chcę wspierać kobiety i w jednym, i w drugim nieszczęściu”- mówi Kasia Morawska, zwolenniczka legalnej aborcji i dawczyni komórek jajowych Marysia Warych: „Ludzie myślą, że mamy dwa tryby: albo nie możemy wstać z łóżka, albo mamy halucynacje i słyszymy głosy. Tymczasem choroba afektywna dwubiegunowa ma różne oblicza” Najlepszym sposobem przygotowania się do rozpoczęcia chemioterapii jest zebranie wszelkich niezbędnych informacji, co ułatwia planowanie i dobrą organizację. Odczuwany przed terapią stres bierze się po części z tego, że przebieg leczenia jest wielką niewiadomą. Oto praktyczne rady, jak przygotować się do chemioterapii, zaczerpnięte z książki "Chemioterapia. Poradnik dla pacjenta i jego rodziny" Judith McKay i Tamery Schacher (Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne). Jak się przygotować do chemioterapii - praktyczne rady Spis treściPrzygotowania przed chemioterapiąW czasie chemioterapiiPo chemioterapii Przygotowania przed chemioterapią Na optymalne przygotowanie do chemioterapii składają się przede wszystkim: zgromadzenie niezbędnych informacji, dobra organizacja i własna gotowość. Pozwalają one uniknąć stresu, a także straty czasu i energii w późniejszym okresie. Niezbędne informacje przed rozpoczęciem chemioterapii: • Postaraj się zrozumieć ogólny plan i harmonogram etapów leczenia. Ogólny plan uzgadniasz z lekarzem prowadzącym. Upewnij się, że wiesz, ile przewiduje się etapów chemioterapii (o ile jest to z góry ustalone), jaka będzie ich częstotliwość oraz jak długo potrwa każdy z nich. Dowiedz się też, czy między kolejnymi etapami konieczne będą jakieś badania laboratoryjne albo dodatkowe wizyty u lekarzy. Dzięki temu łatwiej ci będzie wybrać dogodne pory i umówić się na konieczne wizyty. • Postaraj się zrozumieć warunki swojego ubezpieczenia. Twój lekarz prowadzący udzieli ci niezbędnych informacji lub podpowie, gdzie możesz je znaleźć. Musisz ustalić, które wydatki pokryje ubezpieczyciel (koszty leczenia, badań, wizyt u specjalistów i tym podobne), a które musisz wziąć na siebie. • Poznaj rozwiązania proponowane przez twojego pracodawcę. Zapytaj szefa, czy w twoim przypadku wchodziłyby w rachubę na przykład niepełny etat, praca w domu, zmniejszenie zakresu obowiązków, elastyczny czas pracy. Dowiedz się również, czy jest możliwe przeniesienie cię w firmie w inne miejsce, gdzie ryzyko złapania infekcji od któregoś ze współpracowników będzie mniejsze. • Poznaj rozwiązania dotyczące wynagrodzenia w przypadku ograniczonej zdolności do pracy. Temat ten możesz poruszyć w rozmowie z pracownikiem działu zarządzania zasobami ludzkimi albo z przedstawicielem związku zawodowego. Czy mimo czasowej nieobecności zachowasz dotychczasowe warunki pracy? Kto będzie cię zastępować? Na jaki zasiłek możesz liczyć, od kiedy i jak długo? Wnioskując o zasiłek, pamiętaj, że odzyskasz pełnię sił dopiero po kilku tygodniach (albo później). Weź to pod uwagę przy określaniu planowanego terminu powrotu do pracy. Lepiej podać termin późniejszy, a wrócić wcześniej - o ile oczywiście samopoczucie na to pozwoli. Dobra organizacja • Przygotuj listę pytań, które zadasz lekarzowi i pielęgniarce. Spotkania z lekarzem prowadzącym bywają stresujące, przebiegają w pośpiechu, a wtedy trudno pamiętać o zadaniu wszystkich pytań. Załóż więc notes, aby nie umknęło ci żadne pytanie, jakie ci się nasunie między spotkaniami z lekarzem. Przed kolejną wizytą uporządkuj listę pytań, aby rozmowa przebiegła sprawnie. Jeżeli ktoś ci towarzyszy podczas wizyty u lekarza, osoba ta może podsuwać kolejne pytania z twojej listy, notować pewne informacje, a potem pomóc ci je sobie przypomnieć. • Załóż segregator albo teczkę na wszystko, co się łączy z chemioterapią. Wkładaj do niego wszelkie papiery, które raz po raz otrzymujesz. Segregator z odpowiednim podziałem ułatwi odnajdywanie dokumentów ważnych w danym momencie, a także przygotowania do kolejnych wizyt u lekarza. • Ustal, do kogo możesz się zwrócić z prośbą o pomoc lub wsparcie (w rodzinie i w gronie przyjaciół). Zorientowawszy się, jaka pomoc będzie ci potrzebna, porozmawiaj z najbliższą rodziną i przyjaciółmi, aby wiedzieć, na kogo możesz liczyć. Zarazem staraj się realnie oceniać dyspozycyjność i możliwości poszczególnych osób. Mów konkretnie, czego oczekujesz. Dowożenia do kliniki i odbierania z niej? Dotrzymania ci towarzystwa w czasie kolejnych etapów terapii? Opieki nad dziećmi? Wyręczenia w zakupach? Przygotowania posiłków? • Zacznij pisać dziennik lub pamiętnik. Zdaniem niektórych pacjentów prowadzenie dziennika lub pamiętnika ułatwia obserwowanie swojego samopoczucia, utrwalanie nowych wiadomości oraz gromadzenie tytułów pomocnych książek i adresów stron internetowych. Część osób uważa, że zapisywanie swoich odczuć odciąża psychikę. Co więcej, ułatwia introspekcję i łagodzi stres. Niektórzy prowadzą swego rodzaju dziennik, pisząc listy albo e-maile do bliskich, opisując swoje doświadczenia. Jeżeli zdecydujesz się na takie rozwiązanie, zachowaj kopie listów dla siebie. To będzie twój dziennik - dokumentacja wszystkiego, co cię spotkało w okresie leczenia. Własna gotowość Zanim chemioterapia się rozpocznie, możesz zrobić wiele różnych rzeczy, które ułatwią ci funkcjonowanie w trakcie leczenia. Oto kilka propozycji. • Odwiedź dentystę. Umów się na wizytę, aby usunąć kamień nazębny i wykonać konieczne zabiegi stomatologiczne. Część leków stosowanych w chemioterapii zmniejsza odporność na infekcję i krzepliwość krwi. Oczywiście zęby mogą dać się we znaki niespodziewanie, ale podczas chemioterapii warto unikać sytuacji, które wymagałyby poważniejszych zabiegów w obrębie jamy ustnej, mogących narazić na zakażenie czy krwotok. • Zrób zapasy. Kup jedzenie, soki i wszystko, co będzie ci potrzebne przez kilka dni po pierwszym etapie chemioterapii. Zapewne usłyszysz sugestię, żeby pić dużo płynów i jadać rzeczy lekkostrawne. Zrób więc odpowiednie zapasy napojów oraz jedzenia. Przygotuj także termometr, miękką szczoteczkę do zębów, sodę oczyszczoną, ręczniki papierowe i krem z filtrem przeciwsłonecznym. Po pierwszej sesji chemioterapii będziesz mieć lepszą orientację co do żywności, napojów i innych rzeczy, które okażą się przydatne. • Potwierdź ustalenia poczynione zawczasu. Zadbaj o to, by ktoś zawiózł cię albo towarzyszył ci w drodze na pierwszy etap chemioterapii. Niektóre leki powodują ospałość, a wówczas samodzielne prowadzenie samochodu i podróż na własną rękę nie są wskazane. • Kup nakrycia głowy. Jeżeli wypadanie (bądź rzednięcie) włosów jest jednym ze skutków ubocznych chemioterapii, której się poddajesz, warto się na to przygotować. Wiele osób skraca włosy przed pierwszym etapem leczenia. Jeżeli planujesz noszenie peruki, to dobierz ją zawczasu, czyli przed utratą włosów, aby znaleźć najbardziej zbliżoną pod względem koloru czy stylu do twojej dotychczasowej fryzury. Oprócz peruki warto się zaopatrzyć w inne nakrycia głowy, takie jak kapelusz czy chusta. • Skorzystaj z wykładów i zajęć. Zasięgnij informacji o grupach wsparcia i rodzajach zajęć w twojej okolicy. Amerykańskie stowarzyszenie onkologiczne organizuje cykl zajęć „Zadbaj o wygląd i poczuj się lepiej”, w trakcie których specjaliści w zakresie kosmetologii uczą pacjentki kreatywnego makijażu oraz pomagają dobrać kapelusz, szal czy perukę. Możesz też uczęszczać na spotkania z dietetykami onkologicznymi, na których dowiesz się, jak powinna wyglądać właściwa dieta przed chemioterapią, w jej trakcie i po jej zakończeniu. • Zaplanuj sobie coś na czas chemioterapii. Pewne rodzaje chemioterapii wymagają wielogodzinnego pobytu pacjenta w klinice. W tym czasie możesz na przykład się zdrzemnąć, pooglądać telewizję, poczytać, rozwiązywać krzyżówki, słuchać muzyki czy robić na drutach. Jeżeli ktoś ci towarzyszy, możecie pograć w karty, w scrabble czy inną grę. • Zrealizuj recepty. Niewykluczone, że lekarz prowadzący przepisze ci pewne środki do zażywania w domu, na przykład leki przeciwwymiotne czy przeciwbiegunkowe albo antybiotyk. Poproś o wypisanie recept przed rozpoczęciem terapii, aby zrealizować je wcześniej. Weź te leki na sesję chemioterapii, aby pielęgniarka mogła przejrzeć ulotki. Niektóre leki nie są dostępne od ręki, więc dobrze jest przygotować wszystko zawczasu. • Przygotuj dom. Najważniejsze obowiązki domowe wykonaj przed sesją chemioterapii, gdyż potem możesz nie mieć na nie sił. Zrób pranie i dokładnie posprzątaj mieszkanie, aby zmniejszyć ryzyko infekcji. Zrób zakupy i ugotuj jedzenie, a następnie je zamroź. Czystość i porządek w domu oraz zgromadzone zapasy pozwolą ci lepiej się poczuć. • Wieczór przed chemioterapią. Jeżeli lekarz nie przekazał ci specjalnych zaleceń, to nie musisz pościć czy przestrzegać szczególnej diety tuż przed chemioterapią. W trakcie leczenia otrzymasz zapewne leki przeciwwymiotne, aby móc normalnie jeść i pić. Niemniej jednak lepiej unikać rzeczy smażonych i potraw, które mogą rozstroić żołądek. Wieczorem przed chemioterapią zjedz lekkostrawną kolację, a rano dnia następnego - równie lekkostrawne śniadanie. Ponadto postaraj się spokojnie przespać noc. W czasie chemioterapii • Ubierz się wygodnie - luźno, na cebulkę. W razie niższej temperatury będzie ci ciepło, a jeśli będzie cieplej, po prostu coś zdejmiesz. Załóż bluzkę, której rękawy łatwo podwinąć przed zastrzykami, pobieraniem krwi czy pomiarem ciśnienia. Jeśli będziesz mieć port naczyniowy w obrębie klatki piersiowej, włóż bluzkę z rozpinanym dekoltem. • Zabierz do kliniki wszystko, co ci się tam przyda: rzeczy pozwalające się czymś zająć (książki, muzyka, gry); jedzenie (w tym przekąski); picie; segregator lub teczka zawierające kserokopie wyników badań laboratoryjnych; kalendarz wizyt u specjalistów; lista pytań do lekarza i pielęgniarki; leki, które przyjmujesz; ważne numery telefonów. • Orientuj się w tym, co się dzieje. Zawsze proś pielęgniarkę, aby wyjaśniała ci, co się dzieje. Niezwłocznie informuj o nagłych reakcjach twojego organizmu (o bólu, swędzeniu, mdłościach), a także o tym, co zwiększy twój komfort (na przykład przygaszenie światła, zmiana kanału telewizyjnego, ciepły koc, więcej soku, pomoc w dojściu do toalety). Jeśli masz spędzić w klinice kilka godzin, to o ile nie ogarnie cię senność, możesz w tym czasie porozmawiać z psychologiem albo dietetykiem. Po chemioterapii Po powrocie do domu możesz na wiele różnych sposobów dbać o swój komfort oraz zapobiegać skutkom ubocznym leczenia bądź je łagodzić. • Nawadniaj organizm. Wypijaj 8-10 szklanek różnorodnych płynów dziennie. Sięgaj po soki, zupy i buliony, herbatki ziołowe, a także arbuzy i lody z zamrożonego soku. Dzięki temu organizm będzie łatwiej eliminował skutki chemioterapii, a ty lepiej się poczujesz. • Przyjmuj leki według zaleceń. Jeżeli lekarz albo pielęgniarka zalecą jakiś środek, aby doraźnie zapobiec określonemu problemowi (na przykład mdłościom, zatwardzeniu, biegunce), to przyjmuj lek dokładnie tak, jak należy, aby faktycznie uchronić się przed nieprzyjemnymi skutkami ubocznymi. Jeśli z jakichś powodów nie możesz zażyć tych środków, skontaktuj się z odpowiednim specjalistą, aby się dowiedzieć, co zrobić. Skuteczność leków eliminujących efekty uboczne chemioterapii jest tym większa, im szybciej zażyjesz je po wystąpieniu określonego problemu, dlatego nie czekaj na znaczne pogorszenie samopoczucia. • Notuj doświadczane skutki uboczne. Zapisuj, kiedy wystąpiła dana reakcja, co ci pomogło, a co pogłębiło problem. Zapisz ponadto nazwę przyjętego leku, porę jego zażycia oraz skuteczność. Dzięki temu twój lekarz prowadzący będzie mógł ewentualnie zmienić lek albo dawkowanie, aby efekt okazał się lepszy. • Kontroluj temperaturę ciała. Lekarz lub pielęgniarka zalecą prawdopodobnie dwa pomiary temperatury dziennie przez określony czas. Jeżeli jednak źle się poczujesz (przy bólu głowy, przeziębieniu, kaszlu, ogólnej bolesności, dreszczach), zmierz temperaturę (przed myciem zębów, przed jedzeniem lub wypiciem jakiegoś napoju), a następnie skontaktuj się z lekarzem, nawet gdy nie będziesz mieć gorączki. Informuj lekarza albo pielęgniarkę o każdym wzroście temperatury, zwłaszcza gdy zbliża się ona do 38°C. Może to być sygnał infekcji. • Zmniejszaj ryzyko zakażenia. Podatność na infekcje w okresie chemioterapii bywa większa, toteż staraj się chronić przed nimi. Myj ręce często i dokładnie, nie skąpiąc mydła ani wody. Zachęcaj także najbliższych do częstego mycia rąk (koniecznie przed przygotowaniem posiłków). Unikaj bliskiego kontaktu z osobami chorymi, tłumów, zamkniętych przestrzeni, miejsc, gdzie mogą przebywać osoby kaszlące czy kichające. • Dbaj o czystość i zdrowie jamy ustnej. Często, a zarazem łagodnie czyść jamę ustną. Używaj miękkiej szczoteczki i przepłukuj usta roztworem z łyżeczki sody oczyszczonej rozpuszczonej w filiżance ciepłej wody. W ten sposób pozbędziesz się kwaśnego posmaku i przyspieszysz regenerację błon śluzowych. Informuj lekarza o bolesności w jamie ustnej, ranach oraz powierzchniach białych albo plamistych. Istnieją leki, które mogą pomóc w takich stanach. • Unikaj alkoholu, potraw pikantnych, a także kwaśnych dań i soków. Podrażniają one ścianę żołądka, mogą ponadto wywołać lub pogłębiać nudności, zgagę, ból brzucha. • Dużo wypoczywaj. Najpowszechniejszym skutkiem ubocznym wszelkich terapii przeciwnowotworowych jest zmęczenie, słuchaj więc swojego organizmu. Musi się on natrudzić, aby usunąć zbyteczne produkty chemioterapii i aby nastąpiła regeneracja zdrowych komórek. W chwilach zmęczenia siadaj z uniesionymi stopami i zamykaj oczy. Przeplataj wypoczynek aktywnością. • Dbaj o aktywność fizyczną. W miarę możliwości zachowuj aktywność i nie przestawaj ćwiczyć. Mimo zmęczenia albo nawet wyczerpania w danym dniu koniecznie pospaceruj dookoła domu albo gdzieś dalej. Aktywność fizyczna uwalnia od nudności, poprawia apetyt, ułatwia przesypianie nocy, dodaje otuchy. Sprzyja ponadto prawidłowemu oddychaniu i zmniejsza ryzyko skrzepów w nogach. • Zgłaszaj wszelkie problemy. Mów swojemu lekarzowi lub pielęgniarce o każdym problemie, choćby wydawał się błahy: kiedy nękają cię torsje, nudności, biegunka, zatwardzenie lub kiedy obawiasz się odwodnienia, bo nie jesteś w stanie przyjmować płynów. Informuj o bolesności jamy ustnej czy trudnościach z przełykaniem, o tym, że dokucza ci ból lub wystąpił krwotok, a także o każdej oznace infekcji: gorączce, dreszczach, bólu gardła, kaszlu z odksztuszaniem, trudnościach z oddawaniem moczu, opuchliźnie lub zaczerwienieniu na skórze. Nie czekaj do następnej wizyty, która może być dopiero za tydzień albo później. Ponieważ chemioterapia zmniejszyła twoją odporność na infekcje, konieczne może się okazać przyjmowanie antybiotyku. • Przestrzegaj terminów badań i wizyt u specjalistów. Twój lekarz najpewniej zleci określone badania laboratoryjne i zaprosi cię na kolejną wizytę mniej więcej tydzień po zakończeniu danego etapu leczenia, aby poznać wyniki analizy krwi oraz dowiedzieć się, jak się czujesz. Przestrzegaj terminów takich wizyt i badań, by umożliwić mu szybkie wykrycie ewentualnych komplikacji. Na czym polega chemioterapia? Czy warto się jej poddać? Jaka jest jej skuteczność? Jak się do niej przygotować? Jakie skutki uboczne mogą się pojawić? Jak się odżywiać podczas chemioterapii? Jak pracować i jak żyć z rakiem? Jak poradzić sobie z osamotnieniem i żalem? Jak zachowywać się z w codziennych kontaktach z ludźmi? Na te i wiele innych pytań nurtujących chorych oraz ich rodziny w zrozumiały i empatyczny sposób odpowiadają autorki książki "Chemioterapia. Poradnik dla pacjenta i jego rodziny" (Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne). Judith McKay i Tamera Schacher, które na co dzień zajmują się pacjentami onkologicznymi i razem z nimi pokonują trudy leczenia, napisały książkę specjalnie dla nich. Poradnik pomoże chorym oswoić się - na tyle, na ile jest to możliwe - z niełatwą sytuacją oraz zrozumieć wszystko, co na razie jest dla nich tajemnicą. Autorki prezentują podstawowe informacje na temat chemioterapii, dzieląc się swoim bogatym doświadczeniem, jak również liczne praktyczne rady i wskazówki. Wyjaśniają, jak chory może sam sobie pomóc, ale też jak powinien korzystać z pomocy innych. Krok po kroku pokazują, jak przetrwać wymagający czas choroby, zachowując przy tym jak najlepszą kondycję fizyczną i psychiczną. jest patronem medialnym "Chemioterapii" - polecamy! Judith McKay, Tamera Schacher - fragment książki "Chemioterapia. Poradnik dla pacjenta i jego rodziny"

jak wygląda chemioterapia u dzieci